Intro » Procedura wyceny innowacji w warunkach polskich

Zwracam uwagę, że w polskim obszarze gospodarczym doświadczenia rodzimych wynalazców, innowatorów w zakresie powiązań pomiędzy światem technologii i światem ekonomii są w większości raczej fragmentaryczne. Funkcjonuje wielu pasjonatów nowatorskich rozwiązań technicznych i poziom merytoryczny tych rozwiązań w istocie pozostaje często wysoki. Jednakże brak dostatecznie długoterminowych tradycji wolnorynkowych powoduje, że bardzo wielu z nich [a moim zdaniem zdecydowana większość] nie potrafi sparametryzować owoców swojej pracy w sposób adekwatny do skali ryzyka szacowania tzw. wartości "rynkowej" tych innowacji. Nie jest to bynajmniej ich wina, to raczej efekty owego braku tradycji i tym samym stosownych doświadczeń i efektywnych procedur postępowania. Dlatego uznaję, że poniższa propozycja procedury rozwiązywania tego rodzaju dylematów może być pomocna i przydatna w szczególności dla takich właśnie osób, które zadają pytania ofertowe o tego typu wyceny.

Zanim o szczegółach procesu, warta podkreślenia jest pryncypialna zasada postępowania z innowacyjnymi rozwiązaniami – nie ma pewnej, lub inaczej: racjonalnej - metody wyceny wynalazków. Natomiast jest tylko jeden racjonalny sposób dywersyfikacji wysokiego ryzyka dla obydwu stron transakcji [licencjodawca (LD) oraz licencjobiorca {LB)] - LICENCJONOWANIE. Innymi słowy nie należy bazować na obietnicach, tylko na faktach. W ramach licencjonowania LB rozlicza się z LD tylko w odniesieniu do realnych efektów stosowania Technologii, niezależnie od wszelkich początkowych założeń prognostycznych. Czyli np. poprzez określoną część faktycznie uzyskanych dochodów w ramach działalności gospodarczej bazującej na Technologii.

Natomiast ryzyko LD może być dywersyfikowane w ten sposób, że opłaty licencyjne obejmują część zmienną, zależną od poziomu przychodów lub dochodów LB oraz część stałą, ryczałtową [tzw. MOL – Minimalna Opłata Licencyjna], stosownie niska wobec potencjalnych opłat zmiennych, ale niezależna od uzyskiwanych przez LB wyników finansowych. Ma to szczególnie sens w sytuacji, gdy suma opłat MOL pokryje lub stosownie przewyższy wartość kosztową Technologii.

Propozycja podejścia do tematu i zakres usługi doradczej:

Charakterystyka specyfiki rozwiązania innowacyjnej technologii/wynalazku [dalej: Technologia]. W tym ustalenie statusu formalnoprawnego Technologii [ogólnie rzecz traktując - może to być patent, tj. wynalazek już opatentowany lub wynalazek nie posiadający jeszcze ochrony patentowej lub ze względów formalnych nie mogący jej uzyskać, czyli obszar wiedzy - najczęściej technicznej, technologicznej - formalnie definiowany w ustawie o rachunkowości jako know-how].
Analiza możliwości ustalenia/oszacowania kosztów poniesionych przez Twórcę [lub lepiej Licencjodawcę, LD] nowatorskiego rozwiązania. Te koszty są zazwyczaj bardzo istotne dla specyfiki szacowania wartości wynalazków, ponieważ definiują co najmniej jeden poziom wartości [domyślnie najniższy], czyli tu wartości kosztowej. Dla wynalazków jest to zresztą jedyne kryterium, które można traktować jako "twarde", udokumentowane, a nie jako spekulacyjne, czyli z zasady ocenne.
W przypadku, gdy jest określony potencjalny odbiorca/nabywca (Inwestor, albo lepiej Licencjobiorca, LB) na Technologię, to:
- zasadne staje się przeprowadzenie konsultacji trójstronnych: Twórca – Inwestor – Konsultant [autor wyceny];
- mają one na celu określenie możliwości wypełnienia procedury, która prowadziłaby do oszacowania zasad licencjonowania Technologii na rzecz Inwestora;
- niezależnie od preferencji Inwestora [który potencjalnie może nie chcieć licencjonować Technologii, lecz wolałby nabyć prawa własności do know-how i np. samodzielnie zgłosić go do opatentowania] procedura ustalenia pryncypiów modelu licencyjnego jest najbardziej racjonalną i stąd preferowaną metodą wyceny wynalazków [należy zaakcentować tezę, że ustalenie schematu analitycznego licencjonowania Technologii nie wymusza przecież wdrożenia tego schematu w życie, on może służyć tylko i wyłącznie do celów bardziej racjonalnej wyceny Technologii];
- licencjonowanie jest jedynym podejściem, które umożliwia dywersyfikację ryzyka stron transakcji.
Standardowa zasada oparta na w/w kryteriach wskazuje, że:
- Inwestor/Licencjobiorca winien przedłożyć wizję zarządzania Technologią po jej przejęciu do użytkowania [biznesplan] - byłoby co najmniej niezrozumiałe, gdyby Twórcy nie interesowały perspektywy stosowania jego Technologii przez obce podmioty i tym samym możliwie realistyczna ocena, ile może dzięki niej zarobić;
- biznesplan winien podlegać akceptacji Twórcy [ewentualne korekty i uzgodnienia] - to oczywiste, że tego rodzaju dokument nie powinien pozostawać poza kontrolą Twórcy [ten winien mieć prawo do oceny skali realizmu przyjętych założeń, przecież od nich zależą początkowe parametry kontraktu licencyjnego];
- na podstawie w/w przesłanek Konsultant przeprowadza wycenę.
W ramach powyższej opcji Konsultant opracuje:
- analizę otoczenia ekonomicznego [branżowego] Technologii, z ustaleniem średnich wskaźników ekonomiczno-finansowych dla segmentu na docelowym rynku [np. w Europie];
- analizę ekonomiczno-finansową Inwestora [na podstawie jego dotychczasowych wyników finansowych, o ile jest on spółką prawa handlowego lub udzieli stosownych informacji i przedstawi sprawozdania finansowe z ostatnich kilku lat, najlepiej 4-5 lat];
- zweryfikowaną wersję biznesplanu wdrożenia Technologii i zarządzania nią, na podstawie obopólnych konsultacji ze stronami transakcji;
- analitykę schematu licencyjnego dla Technologii w ujęciu licencji wyłącznej i/lub niewyłącznej;
- projekt kontraktu licencyjnego, obejmujący aspekty formalnoprawne oraz analityczne [we współpracy z doradcą prawnym];
- wycenę Technologii na bazie podejścia kosztowego, dochodowego, licencyjnego, z ustaleniem pola negocjacji jej wartości godziwej.
Uwaga! To podejście uwzględnia większy pragmatyzm, ponieważ obejmuje realne możliwości Inwestora, które mogą się istotnie różnić od średnich wskaźników branżowych.
Jeśli powyższe nie jest możliwe w związku z brakiem woli Inwestora lub innymi barierami, Konsultant może przeprowadzić wycenę wyłącznie na podstawie informacji uzyskanych od Twórcy i we współpracy z nim. W ramach tej opcji Konsultant opracuje:
- analizę otoczenia ekonomicznego [branżowego] Technologii, z ustaleniem średnich wskaźników ekonomiczno-finansowych dla segmentu w Europie;
- analizę ekonomiczno-finansową Inwestora [na podstawie jego dotychczasowych wyników finansowych, przyjmując, że znany jest nr KRS firmy Inwestora, o ile jest on spółką prawa handlowego];
- ustalenie minimalnego progu sprzedaży potencjalnego licencjobiorcy wyłącznego, przy którym opłacalność ekonomiczna transakcji spełniałaby wymogi Twórcy;
- analitykę schematu licencyjnego dla Technologii w ujęciu licencji wyłącznej i/lub niewyłącznej (przy uwzględnieniu powyższych dwóch punktów);
- projekt kontraktu licencyjnego, obejmujący aspekty formalnoprawne oraz analityczne [we współpracy z doradcą prawnym];
- wycenę Technologii na bazie podejścia kosztowego, dochodowego, licencyjnego, z ustaleniem pola negocjacji jej wartości godziwej.
Uwaga! To podejście uwzględnia mniejszy pragmatyzm, ponieważ obejmuje ocenę hipotetycznych możliwości Inwestora jedynie na podstawie średnich wskaźników branżowych (a te mogą być różne od realiów działalności Inwestora).
Przewidywane koszty realizacji zlecenia:
a) wg opcji opisanej w pkt. 5: cena X w PLN netto;
b) wg opcji opisanej w pkt. 6: cena Y w PLN netto, przy czym Y < X.
Termin realizacji:
a) wg opcji opisanej w pkt. 5: np. do 10 dni kalendarzowych;
b) wg opcji opisanej w pkt. 6: np. do 15 dni kalendarzowych.
Warunki konsultacji:
a) Domyślnie konsultacje są prowadzone w formule online, w zależności od zapotrzebowania stron.
b) Konsultacje bezpośrednie z wymogiem wyjazdu poza siedzibę Konsultanta [powyżej 50 km] są możliwe, przy zdefiniowaniu takiego wymogu i określenia dodatkowych kosztów w zależności od okoliczności.
c) Alternatywnie Konsultant może przeprowadzić szczegółową prezentację w/opisanych koncepcji licencjonowania/wyceny przed przystąpieniem do zleconego procesu analitycznego, w tym:
- w formie prezentacji online [szacunkowy czas: 1,5-2 godz.];
- w formie prezentacji bezpośredniej w miejscu ustalonym przez strony transakcji [szacunkowy czas: 1,5-2 godz.].
Koszty w/w form prezentacji zostaną ustalone na życzenie. Każdorazowo koszty te można częściowo lub całkowicie rozliczyć w ramach podanych kosztów zleconej następnie procedury wyceny.
Uwaga! Wersja z prezentacją poprzedzającą wycenę jest zasadna w przypadku tych pytających, którzy potrzebują bardziej szczegółowych wyjaśnień istoty schematów analitycznych, niż zostało to przedstawione powyżej. Jest to jak najbardziej zrozumiałe. Zatem jest to okazja, aby w sposób bardziej świadomy podjąć decyzję o realizacji procesu wyceny w sytuacji, gdy pytający uświadomi sobie zależności proceduralne i obszar przystępności proponowanej procedury do swojej pozycji przetargowej.

Procedura wyceny innowacji w warunkach polskich

Moja oferta

Masz pytania o usługi? Napisz!

Twój e-mail:
Treść wiadomości:
Tel.: